De noordwesterstorm van 1874 in Vierhuizen

Tijdens het onderzoek naar mijn familie kom ik geregeld trieste verhalen tegen. Ook deze verhalen, zoals onderstaande, moeten verteld worden.

Janke Loonstra wordt geboren op 2 januari 1845 in Achtkarspelen als dochter van Sipke Karstens Loonstra en Tjimkjen Wybes Kloosterman. Op 13 augustus 1870 trouwt ze met Lippe Westra. Lippe is geboren te Suawoude op 10 maart 1837 en een zoon van  Ludzes Liebbes Westra en Minke Hendriks Veenstra. Er zijn dan al vijf kinderen geboren: Minke (1863), Sipke (1864), Lutske (1866), Grietje (1868) en Hendrikje (1869).

Van alle kinderen vond ik de geboorteakte behalve van de oudste Minke. Ik legde de vraag neer bij de Facebookgroep Genealogie Groningen - Drenthe - Friesland en Ost-Friesland en ook zij konden geen geboorteakte vinden. Een van de leden vond wel dat Tjimkjen Wiebes Kloosterman, de moeder van Jantje Loonstra, op 3 oktober 1863 wordt veroordeeld voor verzuimde aangifte van de geboorte van een kind. Dit was twee maanden nadat Minke is geboren. Ik ga er vanuit dat het om de geboorte van Minke ging.

In augustus 1871 wordt het gezin uitgebreid met zoon Ludzer. Drie maanden later is er verdriet als dochter Grietje op 3-jarige leeftijd overlijdt. Eind februari overlijdt Ludzer, zes maanden jong. 1872 eindigt echter mooi als een paar dagen voor kerst er een zoon wordt geboren, die ze wederom Ludzer noemen.

En dan is het maart 1874. Het gezin Westra is inmiddels verhuist naar het Groningse Vierhuizen waar vader Lippe werk heeft gevonden. Er waait een hevige Noordwesterstorm en dat veroorzaakte hoge watervloed in de polder achter Vierhuizen en Hornhuizen.

Onderstaande stukjes zijn uit de Provinciale Overijsselsche en Zwolsche courant van 25 maart 1874.

De man, vrouw en vijf kinderen hierboven betreft het gezin van Lippe en Jantje en hun kinderen. Ik vond de overlijdensaktes van Lippe, Jantje, Minke, Sipke, Lutske en Ludzer, maar niet die van Hendrikje. Aangezien ik verder ook geen informatie over haar heb gevonden, denk ik dat haar lichaam nooit is gevonden.... Ook een broer van Jantje, Hendrik, kwam om het leven. Hij was net getrouwd en zijn vrouw was zwanger van hun eerste kind. Die zoon werd in juni 1874 geboren en vernoemd naar de vader die hij nooit zou leren kennen.

Wat mij ook erg aangreep was het verhaal van de vader die zijn vrouw en kinderen zag verdrinken. Onderzoek wees uit dat het om Tonnis de Bruin ging. Zijn vrouw was Jacoba de Boer en de twee kinderen dochters Lieske en Catharina.

Overreden door een wipkar

Nieuwsblad van het Noorden - 17-05-1951

Jongetje door wipkar overreden

Dodelijk ongeval in Bareveld

Vanmiddag omstreeks half drie kroop het 4-jarige zoontje van de heer Hofkamp te Bareveld op een wipkar, die met puin was geladen. Plotseling viel het jongetje van de wagen en kreeg een der wielen over het bovenlichaam. Dokter Smit uit Veendam achtte spoedige overbrenging naar het Academisch Ziekenhuis te Groningen noodzakelijk. Voordat het vervoer plaats kon vinden, overleed het jongetje echter.


Het jongetje waar dit treurige nieuwsbericht over gaat is Aristeus Hofkamp, geboren in april 1947. Zijn ouders waren Geert Jan Hofkamp en Geertruida Tuil. Aristeus en ik zijn verwant via zijn vaders kant van de familie.

De moorden op vader en zoon Willem de Warle

Tijdens mijn onderzoek naar de familie Lagendijk, aan verwant via mijn voormoeder Engeltje Lagendijk, kwam ik bij het gezin van Anna Lagendijk en Willem de Warle. Anna en Willem hadden vier kinderen waaronder een zoon die ook Willem heette. Beide Willems zijn overleden op 17 april 1944 in Leusden. Aangezien het oorlog was, dacht ik er zeker van te zijn dat het geen natuurlijke dood betrof. Helaas had ik gelijk.

Zoon Willem wordt op 24 september 1921 geboren in Rotterdam. Hij heeft twee oudere zussen en een oudere broer. Willem is gemeenteambtenaar van beroep. Willem wordt begin juli 1944, na te zijn verraden, samen met zijn collega’s Hendrik Johan Hensems Johannes Josephus Klute, Hendrik Kip en Jan Wouters in het stadhuis in Rotterdam gearresteerd wegens het verspreiden van pamfletten en overgebracht naar het gebouw van de Sicherheitsdienst aan de Heemraadssingel. Zij werden ook verdacht van vervalsing van persoonsbewijzen en het onbevoegd verstrekken van distributiebescheiden.

De vijf ambtenaren worden op 17 juli 1944 op de Leusderheide samen met Willem van Warle senior gefusilleerd als represaille voor de liquidatie van afdelingsleider van de Rotterdamse burgerlijke stand Johannes Franciscus van Dalen. Ik vraag me dan af waarom Willem senior ook werd vermoord. Was hij op de verkeerde plek op de verkeerde tijd toen zijn zoon werd opgepakt? Hij was in elk geval geen ambtenaar, want volgens zijn overlijdensakte was Willem kantoorbediende.

Vader Willem en zoon Willem, die twee jaar eerder hun vrouw en moeder Anna Lagendijk verloren, werden slechts 59 en 22 jaar jong.

In oktober 1945 worden de lichamen van de vijf ambtenaren bijgezet op de Algemeene begraafplaats Crooswijk. Vader Willem werd bijgezet in het familiegraf.

Mededelingen Weekblad van C.B.-L.O. november 1945

Ook Johannes Gaerthe verhuisde naar Nederland

Johan Heinrich Schneider, mijn directe voorvader, verruilde Duitsland eind achttiende eeuw voor Nederland. Nu ik onderzoek doe naar zijn familie in  Duitsland, ben ik erachter gekomen dat hij niet de enige was.

Johannes Gaerthe, een neef van Johan Heinrich, verhuisde ook naar ons land. De vader van Johannes, Johann Georg en de moeder van Johan Heinrich, Maria Magdalena, waren broer en zus.

Johannes wordt geboren op 5 januari 1762 als zoon van Johann Georg Gaerthe en Maria Margaretha Sonneborn. Net als neef Johan Heinrich gaat Johannes in het leger. Hij werkt zich op tot 1e luitenant van het Bataafse Leger. In 1807 is hij legerarts.

Johannes trouwt, 32 jaar oud, op 21-09-1794 in Breda met Robberdina te Cameron, 18 jaar oud. Robberdina is geboren op 01-10-1775 in Breda. Niet ver voor hun huwelijk bevalt Robberdina van een levenloos geboren zoon. Uit het huwelijk worden elf kinderen geboren, vijf zoons en zes dochters. Net als hun vader gaan drie zoons het leger in.

Johannes en Robberdina gaan uiteindelijk in Drenthe  wonen. Daar overlijdt Johannes in september 1835 in Roden. Robberdina is overleden op 28-05-1851 in Roden, 75 jaar oud.

In 1794 werden Johannes en Robberdina geportretteerd door een schilder ter gelegenheid van hun in 1794 gesloten huwelijk. Dat schilderij bleef in de familie en keerde niet lang geleden terug naar Roden, de plek waar Johannes en Robberdina in 1830 gingen wonen. Lees hier meer over het schilderij

Mijn top DNA-matches op MyHeritage

Zoals ik al eerder schreef heb ik de DNA test gedaan bij MyHeritage. Reden is simpel: De andere grote speler Ancestry is meer gericht op de Verenigde Staten. Hieronder de top tien DNA-matches bij MyHeritage.

Mijn Top 3 DNA Matches op MyHeritage

A is een zoon van de broer van mijn overgrootvader Willem Dirk Dagelet.

B is een kleinzoon van Jantine van der Bleek. Jantine was een zus van Jantje van der Bleek, mijn overgrootmoeder die wij overigens opoe noemden.

C is wederom een match via mijn overgrootvader Willem Dirk Dagelet.

Waar de match tussen D en ik zit, is nog onbekend. Waarschijnlijk ligt de link bij mijn oma van vaders kant.

E en ik hebben al geruime tijd contact, maar waar de link ligt zijn we nog niet achter.

F en ik hebben een DNA match via onze gezamenlijke voormoeder Wietske Meints Wieringa. F stamt af van haar eerste huwelijk met Sipke Ridderus, ik van het  tweede huwelijk van Wietske met Jan Fokkes Fokkema.

G en H hebben als overeenkomst dat ze allebei uit Zweden komen. De link heb ik nog niet kunnen liggen.

I en ik tenslotte hebben waarschijnlijk een match via de Noord-Hollandse tak van de familie.

Overigens dat ik 2384 matches op MyHeritage heb zegt niets. Het gros ervan kan ik niets mee omdat de connectie te ver ligt.

Jan Fokkema (1873 - 1927)

Jan is de jongste van elf kinderen van Fokke Fokkema en Wietske Hoeksema. Hij is geboren op 6 augustus 1873 in Usquert.

Jan, van beroep koopman, trouwt in 1902 met de vijf  jaar jongere Anna de Haas. Anna is geboren op 21 mei 1879 in het Friese Kollumerzwaag als dochter van Hendrik de Haas en Antje van der Woude. Jan en Anna gaan in Groningen wonen waar hun zeven kinderen worden geboren, waarvan een levenloos.

Hun oudste dochter Wietske trouwt met neef Louwrens Fokkema. Louwrens is geboren op 18 september 1897 in Woltersum. Twee jaar later wordt hij bij het huwelijk van Meint Fokkema, broer van Jan, en Trientje Meijer gewettigd.  

Zoon Fokke wordt kapitein en eigenaar van de Groningse kustvaarder Antje, en verdrinkt met kerst 1966 als het schip vergaat nabij Stockholm.

Jan overlijdt na een kort ziekbed in september 1927 op 54-jarige leeftijd. Anna hertrouwt met Kornelis de Vries en overlijdt in 1943.